TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşmeleri devam eden "kamuya olan borçların yapılandırılmasına ilişkin kanun teklifinin" yasalaşması halinde vergi dairelerince 43,5 milyar lira, Sosyal Güvenlik Kurumunca (SGK) 47,8 milyar liralık tahsilat yapılabileceği öngörüldü.
Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin Etki Analizi yapıldı.
Teklif, kamuya ve bazı kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına olan borçların yapılandırılarak ödenmesini içeriyor. 31 Aralık 2022 ve öncesindeki bütün kamu ile ilgili alacak ve borçlar yapılandırma kapsamı içerisinde değerlendirilecek.
Teklifin kesinleşmiş alacaklar ile ilgili yapılandırma hükümlerinin kapsamına, vergi dairelerine ödenmesi gereken toplam 521 milyar lira alacak giriyor.
Teklif kapsamındaki vergi dairelerine borçlu sayısı ise 14 milyon 156 bin 341 kişi olarak belirlendi. Teklifle, 2 bin liranın altındaki borçların silinmesi öngörülürken, bu kapsamda borcu terkin edilecek 7 milyon 691 bin 666 kişi düşüldüğünde borçlu sayısı, 6 milyon 464 bin 675 kişi oluyor. Düzenlemeyle vergi dairesine borçlu olan 7,6 milyon kişinin 4,6 milyar lira borcu terkin edilmiş olacak.
Son yapılandırma kanunu çerçevesinde kesinleşmiş alacaklar ile ilgili başvuru ve tahsilat tutarı dikkate alınarak 43,5 milyar lira tahsilat yapılabileceği değerlendiriliyor.
Kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacaklar için de yapılandırma imkanı getirilirken, dava aşamasındaki alacaklar ile ilgili yapılandırma hükümlerinin kapsamına girebilecek dava sayısı vergi daireleri için 215 bin 511 oldu. Derdest davalarda ihtilaf konusu vergi ve ceza tutarı 181,2 milyar lira olarak belirlendi.
Kesinleşmiş SGK alacakları düzenleme kapsamında bulunurken, SGK'ya ödenmesi gereken toplam 196 milyar lira alacak bu kapsamda değerlendiriliyor.
Düzenleme ile borcu bulunan 3 milyon 277 bin 5 iş yeri ve 14 milyon 613 bin 574 sigortalının Kuruma olan borçları yapılandırılacak.
2 bin liranın altında borcu terkin edilecek 332 bin 450 iş yeri düşüldüğünde, iş yeri sayısı 2 milyon 944 bin 555 olacak.
Son yapılandırma kanunu çerçevesinde kesinleşmiş alacaklar ile ilgili başvuru ve tahsilat tutarı dikkate alınarak 47,8 milyar lira tahsilat yapılması bekleniyor.
Kesinleşmiş alacaklar ile ilgili yapılandırma hükümlerinin kapsamında SGK'ya ödenmesi gereken 4,8 milyar lira idari para cezası da kapsamda bulunuyor.
Türkiye'ye izinsiz giriş yapan yabancılara kesilen ancak bu kişilerin yurt dışında olmaları nedeniyle tahsil kabiliyeti bulunmayan idari para cezaları da terkin edilecek. Bu kapsamda, 12 bin 506 kişinin 165 milyon 137 bin 779 lira borcu terkin edilmiş olacak.
Tarım Bağ-Kur'luların sattıkları ürün bedellerinden prim borçları sebebiyle kesinti yapanların tahsil edip de Kuruma aktarmadıkları borçlar, yeniden yapılandırma kapsamına alınırken, 10 bin 304 borçludan ana para ve gecikme zammıyla toplam 81 milyon 708 bin 828 lira alacak bulunuyor.
Düzenlemeyle, genç girişimcilere sağlanan kazanç istisnası tutarı da güncelleniyor. İstisnaya konu edilebilecek kazanç tutarının gelir vergisi tarifesinin ikinci dilimi olarak (2023 yılı için 150 bin lira) belirlenmesi halinde 2023 yılında bu istisnanın vergisel maliyetinin 1,1 milyar lira olacağı ve düzenlemenin ilave 500 milyon lira maliyeti olacağı değerlendiriliyor.
Teklifle, geri ödemesi başlamış veya takip için vergi dairesine bildirilmiş olan öğrenim ve katkı kredilerinde gecikme zammı da terkin ediliyor. Bu kapsamda vergi dairelerince takip edilen toplam 1 milyon 431 bin 535 kişinin borçlarından 4,5 milyar lira gecikme zammından vazgeçilecek.
Teklifle sporcu ücretlerinden kesilen vergilerin iadesine imkan tanınıyor. Düzenlemenin yaklaşık 1 milyar lira vergisel maliyetinin olacağı değerlendiriliyor.
Düzenleme, eşdeğer eşya ve yeniden kullanılabilir parçaların sigorta sektöründe kullanılabilmesinin de önünü açıyor. Trafik sigortası poliçeleri için 1,4 milyar lira, kasko poliçeleri için 2,4 milyar lira olmak üzere toplam 3,8 milyar lira tasarruf sağlanacağı tahmin ediliyor.