Ülke genelinde ocak-temmuz döneminde 1 milyon 617 bin 812 adet gayrimenkul el değiştirdi. Bu satışların 675 bin 327'si konut, 942 bin 485'i ise büyük çoğunluğunu arsa ve tarlaların oluşturduğu konut dışı gayrimenkul olarak gerçekleşti.
Konut dışı gayrimenkul satışları ocak-temmuz dönemleri baz alındığında 2022'de 912 bin 448, 2021'de 742 bin 583, 2020'de 608 bin 353, 2019'da ise 525 bin 740 adet olmuştu.
Geçen yılın aynı dönemine göre toplam satışlarda yüzde 6,6 azalış, konutta yüzde 17,7 düşüş yaşanırken, konut dışı gayrimenkulde ise yüzde 3,3 artış gerçekleşti.
Toplam satışlar içerisinde konut dışının oranı ilk kez yüzde 58,3'e ulaştı
Toplam satışlar içerisinde konut dışı gayrimenkulün payı ilk kez yüzde 58,3'e ulaştı. Söz konusu oran son 10 yılda yüzde 44,07 ile yüzde 54,07 arasında değişmişti.
Uzmanlar'ın yaptığı açıklamada, son dönemde konut dışı gayrimenkul satışlarında kırılan rekora ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
MasterTürk Grubu Başkanı Gökhan Taş, Türkiye'de ilk 7 ayda satılan toplam gayrimenkul sayısının 1,7 milyon adede yaklaştığını belirterek, bunun yaklaşık yüzde 59'unu ticari, arsa, tarla ve arazi gibi konut dışı satışların oluşturduğunu söyledi.
Bu oranın tarihi bir rekor olduğunu dile getiren Taş, 3-4 yıl önce tam tersi bir tablo ile karşı karşıya olduklarını anımsattı.
Taş, "Konut fiyatlarındaki artış ve özellikle ikinci el konutta ulaşılabilirliğin azalması, kredi maliyetlerinin yüksekliği ile deprem ve Kovid-19 sonrası arsa ve tarlaya ilginin devam etmesi bu rekoru getirdi." dedi.
Konut dışında oluşan talebin özellikle büyükşehirlerde çeperlere doğru ve komşu şehirlere doğru yoğunlaştığını dile getiren Taş, "İstanbul'da çeperlerde halen iyi fırsatlar olduğunu söyleyebiliriz. Yatırımcıların konut dışında ortalama 1-2 milyon lira seviyesinde yatırım yaptıklarını gözlemliyoruz." açıklamasında bulundu.
Helmann Yönetim Kurulu Başkanı Selman Özgün de özellikle konut için yeterli birikimi olmayan yatırımcıların arsa ve tarlada daha çok prim beklentisiyle birikimlerini bu alana kaydırdığını söyledi.
Son yıllarda bazı gayrimenkul şirketlerinin bu alandaki talebi görerek markalı konut satışına başladığını anımsatan Özgün, "Biz de konut projelerimizin yanında arsa projelerimizi de ihmal etmedik. Konuttaki artışlar ve faiz politikaları nedeniyle yatırımlar arsaya yöneldiği için bu alanda Ankara, Antalya ve Afyonkarahisar gibi illerde arsa projesi geliştirdik. İmarlı, tapulu ve altyapısı hazır parseller sunduğumuz arsa projelerimizin yenileri için çalışmalarımız sürüyor." diye konuştu.
Özgün, arsaya yönelik yüksek talebin süreceğini düşündüklerini kaydederek, "Önümüzdeki süreçte kur korumalı mevduat, altın ve döviz gibi alanlardaki birikimlerin arsa ve tarlaya gözle görülür bir şekilde transfer edileceğini düşünüyoruz." ifadelerini kullandı.
Gayrimenkul değerleme uzmanı Ahmet Büyükduman da konut satışlarındaki zayıflama eğiliminin sürdüğünü belirterek, buna etki eden yüksek fiyat ve düşük arz gibi konulardan bahsetti.
Büyükduman, "Konut dışı satışların çok büyük bölümünü arsa ve tarlalar oluşturuyor. Bu alanda satışlar artmaya devam ediyor. Enflasyondan kaçan ancak konuta erişemeyenler arsa ve tarlaya koşuyor." şeklinde konuştu.
Son dönemde özellikle İstanbulluların en çok arsa ve tarla aldığı Silivri ve Trakya'da incelemelerde bulunan Silivri Emlak Müşavirleri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Altınkök de konuya ilişkin değerlendirmeler yaparak, bazı uyarılarda bulundu.
Altınkök, hisseli tarla satışlarında, bölgenin kısa sürede imara açılacağı ve üzerinde konut geliştirilebileceği gibi vaatler verildiğini belirterek, şu uyarılarda bulundu:
"Hatta göstermelik maket projeler de üretiliyor. Böylece imar durumu olmayan yerlerde imar verilecek diye yapılan satışlarla yatırımcı mağdur edilebiliyor. Arsa veya tarla alacak kimselerin o bölgedeki belediyelere mutlaka başvurmaları ve imar durumunu sormaları gerekiyor. Ayrıca her hisseli arsaya prefabrik veya bungalov koyamıyorsunuz. Bu konuda da iyi araştırma yapılmalı. Aksi takdirde mağdur olabilirsiniz. Yatırımcılar bölgeyi bilmeyen, süslü sunumlarla ve maketlerle müşterileri cezbetmek isteyen satıcılara dikkat etmeli. Maketten arsa ve tarla almamalı. Bir arsa veya tarlayı alacak kişi mutlaka o bölgenin belediyesinde gerekli araştırmaları yapmalı."