Anasayfa GÜNCEL KONYA EKONOMİ SPOR SİYASET EĞİTİM YAŞAM DÜNYA KÜLTÜR-SANAT SAĞLIK TEKNOLOJİ

NURULLAH ATAÇ KİMDİR? ESERLERİ NELERDİR?

14 Mayıs 2022 Cumartesi 12:15
Hammer Osmanlı Tarihi'ni Türkçeye çeviren Ata Bey'in oğlu. Asıl adı Ali Nurullah Ata'dır. Galatasaray Lisesi'nde dört yıl okuduktan sonra İsviçre'ye gitti (1917-1919). Mütareke yıllarında İstanbul'a döndü. Darülfünun'da edebiyat derslerini izledi.

1921'de Nişantaşı Lisesi'nde öğretmenliğe başladı, 1945'e kadar sürdürdü, edebiyat ve sanat tarihi okuttu. Ankara'da çeşitli bakanlıklarda memurluk, müdürlük ve çevirmenlik (1925-1927) yaptı. İstanbul Üniversitesi Yabancı Diller Okulu'nda okutman olarak çalıştı (1930-1940). Basın Yayın Genel Müdürlüğü'nde yayın şefliği, Cumhurbaşkanlığı çevirmenliği görevlerinde bulundu ve bu görevinden emekliye ayrıldı (1952).

1951-1975 arasında TDK Yayın Kolu başkanlığı yapan Ataç, yazı hayatına Yahya Kemal ve arkadaşlarının çıkardığı Dergâh dergisinde şiirlerini yayımlayarak başladı. Daha sonra Akşam, Ulus, Haber, Cumhuriyet, Son Havadis gazetelerinde
 eleştiri  ve deneme yazıları yazdı.
Türkçe'nin inançlı bir özleştiricisi oldu. Cumhuriyet döneminin şairleri'nin tanınmasına, yeni şiirin benimsenmesine destek verdi. Özellikle Orhan Veli'nin ünlenmesini sağladı.

Deneme yazılarını bir söyleşi havası içinde konuşurcasına kolay anlaşılan bir dille yazdı. Türkçenin söz dizimini araştırıp konuşma dilinde bulunan devrik cümleyi yazı diline kazandırdı. Yazılarında özellikle genç edebiyatçıların çalışmalarına yer verdi. Fransız, Latin ve Sovyet yazarlarından yaptığı çeviriler 50 kitabı geçti. Bunlarda da anlatım biçimlerine büyük bir önem verdi. Bu konuda şunları söyledi: "Bir söz, şöyle yolu yordamıyla, kendine en yakışan tilcik (kelime)lerle, kullanılan dilin gereklerine uygun olarak söylenmemiş mi, geçin onları!"
Ataç, dilci, deneme ve eleştirmeci yanıyla edebiyatımızda büyük bir usta oldu. Türk dilini özleştirmek için sürekli çaba gösterdi. Bunda da çağdaşı yazarlara göre, aşırı bir tutum izledi. Bu durumu eleştirenler için o hiç çekinmeden, "Aşırıyım ben, aşırılıktan çekinmek, düşüncelerimizin sonuna dek gitmekten çekinmek demektir." dedi.


Çoğunlukla devrik cümlerle yazdı, yabancı sözcükler kullanmamaya, öz Türkçeyle düşüncelerini dile getirmeye büyük bir özen gösterdi. Her yazısında yeni yeni sözcükler kullanarak, kendisine en yakışanı seçmede özel bir dikkati korudu.
Edebiyatımızda deneme ve eleştirme yazarlığı deyince ilk akla gelen Ataç'ın bu alandaki yazılarının etkisi 1940'lı yıllarla birlikte başladı. Ataç'ın eleştirileri heyecan ve duygularıyla birlikte değer yargılarına dönüştü. O bu konuda şu görüşü dile getirdi:
"Deneme bir yandan eleştirmedir. Bir konuyu alır, onu inceler, onun gereklerini bulmağa, göstermeğe çalışır... Bunda, bir yaratıcılık payı vardır: Denemeci şiirde, hikâyede, müzikte neler bulduğunu söylerken kendince bulunmaması gerekenleri de söyler. Yani kendi içini de dinler, kendini bir yana bırakmaz."
Ataç'ın, tutkunu olduğu Türkçe için, dil devrimi için tek başına yaptığı katkılar, yalınlaştırmalar, denemeler, yabancı edebiyatlardan kazandırdığı yapıtlar, bir üniversite düzeyini bile geride bırakacak ölçüde büyük oldu.

Nurullah Ataç'ın Başlıca Eserleri

Deneme:
  • Günlerin Getirdiği (1945),
  • Karalama Defteri (1952)
  • Sözden Söze (1952),
  • Ararken (1954),
  • Diyelim (1954),
  • Söz Arasında (1957),
  • Okuruma Mektuplar (1958),
  • Günce (1960),
  • Prospero ile Caliban (1961),
  • Günlerin Getirdiği (1989),
  • Günlerin Getirdiği: Sözden Söze (1998),
  • Okuruma Mektuplar; Prospero ile Caliban (1999),
  • Dergilerde (2000),
  • Diyelim (2000)
Günce:
  • Yaşantı (2000)
Söyleşi:
  • Dil Üzerine Söyleşiler (der. Hikmet Dizdaroğlu-Sami Nabi Özerdim, TDK, 1962),
  • Söyleşiler (1964).
Çeviri:
  • Adsız Köşk (Alain Fournier, 1940).
  • Kızıl ile Kara (Stendhal, 1941),
  • Kumarbaz (Fiodor Mihayloviç Dostoyevski, 1945),
  • Taras Bulba (N. Gogol 1946),
  • İki Yeni Gelinin Hatıraları (H. De Balzac, 1953),
  • Çömlek (Plautus, 1958),
  • Madame Bovary (Gustave Flaubert, 1967)
  • Masallar (Aisopos, 1949),
  • Masallar (Andersen, 1952).

 


Kaynak Haber Merkezi

Konya’nın en çok ziyaret edilen yeri belli oldu! Konya’daki o yer zirveye oturdu!

Konya’da otomobil refüjdeki ağaca çarptı! 2 kişi yaralandı

Tarım Kredi Market, 81 ilde kampanya başlattı! Bu tarihe kadar indirim devam edecek!

19 Mayıs’ta ilk kez 81 ilde “Gençlik ve Spor Festivalleri“ düzenlenecek

Galatasaray ile Fenerbahçe, tarihte 400. kez karşı karşıya gelecek!

Konya’dan 100 çifte çeyiz hediyesi!

Erdal Beşikçioğlu’nun dansı gündem oldu!

19 Mayıs’ta trenler ücretsiz hizmet verecek

Bakan Koca başkanlığında MHRS toplantısı yapıldı

Konya dahil 20 ilde Sibergöz-39 operasyonu:74 şüpheli yakalandı

Sunucu Erkan Yolaç hayatını kaybetti

İlköğretim ve Ortaöğretim Kurumları Bursluluk Sınavı Sonuçları açıklandı

Konya’da Gençlik Haftası’nda gezi etkinliği düzenlendi

Konya’nın doğal sit alanı havadan görüntülendi

Konya’da engelli dostları ödüllerini aldı

Kurban derisi ve zekat paralarını PKK’ya aktardılar!

Emine Ayna’ya “terör örgütü üyeliği“ suçundan bir dava daha

Diyanet İşleri Başkanlığı’nın aldığı Audi A8 lüks araç iade edildi

Hepatit B ve D, diyabet ve kardiyoloji ilaçları aile hekimlerince yazılabilecek

“Filenin Sultanları“ yarın İtalya ile karşılaşacak

Bakan Şimşek: Enflasyonda hedefimize ulaşmakta kararlıyız

Yurt dışından getirilen cep telefonlarında yeni dönem! Sınırlama getirildi!

DİĞER HABERLER