AKKİSE/YAHYALI HÖYÜK TİCARİ VE KÜLTÜREL BİR AĞIN PARÇASI MI?
Akkise/ Yahyalı Höyük yerleşim yeri Suğla Gölü'nün yaklaşık 1 km güneydoğusunda bulunan Konya iline bağlı Ahırlı ilçesinin Akkise mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Göller Bölgesi ve Konya Ovası arasında kalan bu bölge Beyşehir Oluğu olarak adlandırılmaktadır. Bölgede 1960'lı yıllarda yapılan çalışmalarda bölgeden ilk bilgiler edinilmiştir. Yapılan bu ilk kazılar Suberde, Erbaba Höyük gibi yerleşmelerin kurudukları alanların göle yakın olması, yerleşmelerin kuruldukları alanların tercih edilmesinde gölün, dolayısıyla suyun önemli bir etken olduğu tespit edilmiştir. Bölgede 2002 yılında da Gökhüyük Bağları olarak adlandırılan alanda yapılan kurtarma kazılarında Arkeolojik eserlere ulaşılmıştır. Beyşehir Gölü ve Suğla Gölü etrafının prehistorik dönemlerde daha çok yerleşim çekmiş olabileceği düşüncesiyle Selçuk Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Görevlisi Dr. Ramazan Gündüz başkanlığında T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığından alınan izinler doğrultusunda bölgede çalışmalar başlatılmıştır. Bu çalışmalar kapsamında 2020 yılında Akkise/Yahyalı Höyük buluntuları bölgede yeni bir yerleşim yerinin varlığını ortaya koymuştur.
Akkise/Yahyalı Höyük'ün mimari kalıntılarına definecilerin açtığı kaçak kazı çukurları açığa çıkarmıştır. Tarih öncesi döneme tarihlenebilecek ait taş temelli ve çamur harçla birleştirilmiş, düzgün taşlardan oluşmuş mimari kalıntılara ulaşılmıştır.
Bölgenin neredeyse tamamının tarım arazisi olması nedeniyle toprak işlenmiş ve kalıntılar gün yüzüne çıkmıştır. Öğütme taşları pek çok bölgeye dağılarak kırılmıştır.
Pek çok eski yerleşim yerinde benzerlerine ulaşılan Geç Neolitik Erken Kalkolitik döneme tarihlenen pişmiş toprak kapların benzerlerine Yahyalı Höyük bölgesinde de ulaşılmıştır. Taşıma ve saklama kabı olarak kullanıldığı tahmin edilen kaplar ve yoğun dumana maruz kalmış kapların bulunması pişirme kabı olarak kullanılanların varlığını da göstermiştir. Akkise/Yahyalı Höyükte yapılan yüzey araştırmaları sonucu ulaşılan çanak, çömleklerin formlarının ve benzerlerine Karaman Can Hasan Höyük'ten Isparta/Gelendost Yaka-Köşkhöyük'e kadar uzanan ve Orta Anadolu'nun güney kesimini doğudan batıya kapsayan alanda bulunması tarih öncesi dönemdeki kültürel ve ticari etkileşimin olabileceğini düşündürüyor.
Edinilen bulgular Akkise/ Yahyalı Höyük'ün bölgede önemli ticari ve kültürel bir ağın parçası olduğunu düşündürmektedir. Özellikle İç Anadolu'yu Akdeniz'e bağlayan Sertavul gibi önemli geçitlerin girişinde bulunan bölgenin doğu ile batı arasında bir geçiş sağladığı prehistorik dönem insanlarının da günümüzden yaklaşık 7-8 bin yıl önce bölgeyi Göller Bölgesi'ne, Batı Anadolu'ya geçmek için kullanmış olabilecekleri düşünülmektedir. Yerleşim yerine yakın konumda bulunan Suberde ve Gökhüyük'te tespit edilen buluntuların Yahyalı Höyük'te de bulunması bu bölgeler arasında mikro düzeyde bir ilişkinin olduğunu akıllara getirmektedir.
Bilgilere göre günümüzden 7-8 bin yıl öncesine tarihlenebileceği tahmin edilen yerleşmenin Çatalhöyük ile çağdaş olabileceği de düşünülmektedir. Bu bilgilerden yola çıkarak bizim kanaatimizce bölgedeki çalışmalar daha çok desteklenmelidir. Bu çalışmalar Akkise'nin, ilçemiz ve ilimizin tanıtımına büyük katkısı olacaktır. Uzun vadede burada yapılacak arkeolojik kazılarda ortaya çıkacak Çatalhöyük benzeri yerleşim yerleri yeni turizm destinasyonları oluşturacaktır. Ve buraya turizm faliyetleri gerçekleştirilecektir. Böylece bu proje devamında yapılacak çalışmaların ülkemize kazandıracağı bilimsel ve kültürel değerler yanı sıra bölge halkının sosyal anlamda gelişmesine ve ekonomik olarak da kalkınmasına katkı sağlayacaktır.