HİSDER (Hikmet İlim ve Sanat Derneği)'in Konya Muharip Gaziler Derneği binasında düzenlediği "Pazartesi Toplantıları”nda KOSGEB Konya Müdürlüğü Uzmanı ve İnsuyulular Yardımlaşma Dayanışma ve Kültür Derneği Başkanı Ramazan ÇETİN "İnsuyu Tarihi” hakkında slayt eşliğinde dernek üyelerine bilgi verdi.
DERNEĞİMİZİN LOGOSUNDA KAYI BOYU DAMGASI VAR
İnsuyu'nun kuruluşunun tarihsel sürecine değinen ÇETİN, "İnsuyu, Oğuzların Kayı Boyu'ndan olup, 16. yüzyılda Atçeken olan Turgut ilçesinden ayrılarak Konya Sancağı'na bağlı yedi ilçeden biri olmuştur,. şimdi ise bin nüfusun altında bir mahalledir. Kayı,boyu, Oğuzların Bozok ana koluna bağlıdır, Kayı Osmanlıların da mensup olduğu bir boydur. Kayı boyunun damgası, iki ok ve bir yaydan oluşur. Biz de derneğimizin logosunda bunu kullandık.Hem yurt dışına hem de Konya merkeze çok göç vermiştir. Temel geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Ancak hayvancılık eskiye oranla yok denecek kadar azalmıştır. Tarım arazilerinden elde edilen gelir de her geçen gün azalmaktadır.
ATÇEKENLİK STATÜSÜ
Yaklaşık bir asır boyunca Osmanlı - Karamanoğulları arasında devam eden iktidar mücadelesine değinen ÇETİN, " Osmanlıların 1476 yılında bölgeye hakim olmasından sonra Konar göçerlerden, Turgut,aşiretine "Atçekenlik statüsü” verilmiştir.. Atçekenler , iyi cins at yetiştirdikleri için bu adla zikredilmişlerdir. Atçekenlik konar göçerleri Osmanlı devletine bağlamak amacıyla konar göçerlere bir takım haklar veren bir sistemdir. Atçekenlik müessesesi Tanzimat'a kadar devam etmişir. Elimizde 1789 yılına ait 1.Abdülhamid'in yazdığı ferman bulunmaktadır. Atçekenler, Konya Sancağı'na bağlı Bayburt, Turgut ve Eskil ilçelerinin sakinleridir. 16. yüzyılın sonunda, bu ilçelerden ayrılarak kurulan Mahmutlar, İnsuyu, Turgut-Kureyşözü ve Bayburt-Kureyşözü ilçeleri ile birlikte ilçe sayısı yediye çıkmıştır. Atçekenler, 16. yüzyıldan itibaren hayvancılığın yanı sıra zirai faaliyetleri yapmaya başlayınca yerleşik hayata geçmeye başlamışlardır.” dedi.
DERNEKLEŞMENİN ÖNEMİ BÜYÜKTÜR
ÇETİN, 10 civarında derneğe üye olduğunu, Almanya'daki dernek sayısının bizim 10 katı olduğunu belirterek dernek faaliyetleri hakkında bilgi verdi: "Derneğimiz yardımlaşma ve dayanışma amacıyla kuruldu. İnsuyulular arasında iletişimi sağlamak, birlikteliği sürdürmek amacıyla faaliyetlerimizi sürdürmekteyiz. Acil durumlar ve cenaze haberleri için hemşehrilerimize ulaştığımız bir SMS sistemimiz mevcuttur. Yükseköğrenim gören ve öğrenimini tamamlayan çocuklarımıza destek vermekteyiz. Şu anda 30 öğrencimize burs vermekeyiz. İstanbul Caddesi'nde bulunan dernek binamızda haftanın altı günü üyelerimize hizmet verilmektedir .İftar programları ve İnsuyu'da düzenlediğimiz şenlikler vasıtasıyla birbirlerini uzun süre görmeyen hemşehrilerimizi bir araya getiriyoruz.”
TUZ GÖLÜ'NÜ YOK OLMAKTAN KURTARALIM
8 yıl once içinde nilüferlerin bulunduğu Tuz Gölü'nü besleyen İnsuyu Irmağı'nın 2 yıl once kuruduğunu belirten ÇETİN, " Tuz Gölü'nü besleyen en önemli kaynak İnsu Irmağı bu coğrafyadan doğmaktadır. İnsuyu köyü yayları ile birlikte, İnsuyu Irmağı'nın doğduğu yerden başlayıp Cihanbeyli'ye doğru uzanan 20 km uzunluğunda 500 m genişliğindeki bir vadide bulunmaktadır..Irmak vadi boyunca akarak Tuz Gölü'ne kadar ulaşmaktadır. Vadinin iki yakasında da geniş tarım arazileri ve meralar bulunmaktadır. Meraların büyük çoğunluğu son zamanlardaki kuraklık nedeniyle mera vasfını yitirmiştir. Sulama imkanının olmamasından dolayı ağaçlar kurudu. Çok su isteyen mısır ekimi ,yeraltı sularının bilinçsiz kullanılması nedeniyle İnsu Irmağı artık Tuz Gölü'ne kadar ulaşamamaktadır. Tuz Gölü hızla yok olmaktadır. Bu durumun önüne geçmek için İnsuyu Irmağı'nın acilen korumaya alınması ve tekrar göle ulaşması sağlanmalıdır. Yapılan gölette artık su toplanamamakadır. Belediye tarafından açılan 100 civarındaki su kuyusundan 30 köye içme suyu temin edilmektedir. 2010 yılında meydana gelen büyük sel felaketinde onlarca ev, binlerce dekar arazi, tonlarca ürün zarar görmüştür. Bu felaketin ardından Orman ve Su İşleri Bakanlığı Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü (ÇEM) tarafından 3bin hektarlık alanı kapsayan bir proje yapılmıştır.Ancak 10 yılı geçtiği hâlde proje daha başlatılamamıştır.”
ÇETİN ,konuşmasının son bölümünde İnsuyu'nun folklorik unsurları üzerinde durarak "Damat Okşama” manisini okudu:
Elimi de çaldım ıstara / Elimi de kesti ustura
Düğünün mübarek ola //Kutlu olsun yarenim kutlu olsun
Kutlu olsun yarenim kutlu olsun / Yarininen ağzın tatlı olsun
Kutlu olsun yarenim kutlu olsun / Bindiğin atlar etli olsun
Hani bu oğlanın anası / Çağırında gelsin babası
Bugünde bunun kınası / Kutlu olsun yarenim kutlu olsun
Kutlu olsun yarenim kutlu olsun / Yarininen ağzın tatlı olsun
Kutlu olsun yarenim kutlu olsun/ Bindiğin atlar etli olsun…
Sohbetin soru cevap kısmından sonra Dernek Yönetim Kurulu Üyeleri Ahmet UĞUR ve Tahsin ŞAHİN tarafından İnsuyulular Yardımlaşma Dayanışma ve Kültür Derneği Başkanı Ramazan ÇETİN'e dernek plaketi takdim edildi. İnsuyulu 23 ve 24. dönem AK Parti Konya Milletvekili Mustafa Kabakcı'nın da hazır bulunduğu toplantı ,hatıra fotoğrafı çekilmesiyle sona erdi.
